Koniec ferii i wakacji ?

Całoroczna edukacja bez wakacyjnej przerwy byłaby znacznie mniej stresująca dla nauczycieli, uczniów i rodziców.

Wraz z końcem lutego w Polsce kończy się także ostatni turnus zimowych ferii szkolnych. Dwa tygodnie szaleństwa na śniegu poprzedza porównywalnej długości przerwa świąteczno-noworoczna na przełomie grudnia i stycznia. Oprócz tego w ciągu roku uczniowie mają jeszcze wiele dni wolnych – święta, długie weekendy i wolne w dniu egzaminów, o ponaddwumiesięcznych wakacjach nie wspominając.

Jak wypadają polskie ferie i wakacje na tle innych krajów Europejskich?

Jednymi z największych szczęśliwców są dzieci z Grecji i Łotwy. Tam wakacje trwają przez całe trzy letnie miesiące. Dłuższe wolne mają też w październiku, marcu oraz w okresie świąteczno-noworocznym.

Nie wszyscy mają jednak tak dobrze. Wakacje w Niemczech trwają 6 tygodni – zaczynają się w czerwcu, ale już w drugim tygodniu sierpnia uczniowie muszą wracać do szkoły! Mają za to więcej wolnego w czasie roku - ferie jesienne, wiosenne oraz świąteczne. Krócej odpoczywają też dzieci ze Słowacji i Czech, których wakacje trwają tylko dwa miesiące (lipiec i sierpień), a w ciągu roku dodatkowych dni wolnych mają zaledwie kilka.

Choć rozbieżność w ilości wolnego w poszczególnych państwach Europy jest naprawdę duża, to jednak w każdym z nich dzieci mają wakacje, sezonowe ferie i przerwy świąteczne. Tylko czy te wszystkie dni wolne są tak naprawdę potrzebne?

Tradycja kontra zdrowy rozsądek

Psychologowie i rodzice twierdzą, że istnieje jedna rzecz, która mimo że sprawdzała się kiedyś, nie przynosi niczego pozytywnego we współczesnych czasach – jest nią organizacja roku szkolnego. Konkretyzując, chodzi o przerywanie roku szkolnego na rzecz ferii i przydługich wakacji, które nie są potrzebne uczniowi XXI wieku, ponadto pociągają za sobą niepotrzebne obciążenie dla nauczycieli i rodziców.

Taka organizacja roku szkolnego ma swoje źródło na wsi, na której to rodziny potrzebowały pomocy dzieci latem przy żniwach i zbiorach owoców. Współcześni uczniowie zamiast pomagać rodzicom w jakiejkolwiek pracy, marnotrawią czas i zapominają wszystko, czego zdążyli nauczyć się w szkole. To, że lekcje zaczynały się z samego rana i kończyły dość wcześnie, ma podobne wytłumaczenie – uczniowie po powrocie do domu pomagali rodzicom w prowadzeniu domu: robili obiad, sprzątali, prali. W dzisiejszych czasach pomoc młodych ludzi przy obowiązkach domowych bardzo często ogranicza się do włączenia zmywarki.


Wraz ze zmianą stylu pracy, który z rolniczego przeistoczył się w produkcyjny, organizacja dnia przeciętnej rodziny zmieniła się znacząco. Niegdyś pobudkę wyznaczała pora dojenia krów, czyli godzina wschodu słońca, a wszelkie aktywności kończyły się wczesnym popołudniem. Dziś godziny pracy zazwyczaj oparte są na modelu 9:00 – 17:00 i rzadko kiedy pokrywają się z czasem, który dziecko spędza w szkole. Dlatego tak wysoce cenione są wspólne rodzinne wieczory. Zabiegani rodzice stają na głowie, aby móc z własnym dzieckiem spędzić trochę czasu i nie martwić się o to, co w danym momencie ono robi lub płacić obcej osobie za organizowanie zajęć po szkole.

Amerykański model

Wiadomo, że praca nauczyciela bywa bardzo trudna i stresująca, czy jednak nie byłoby mu znacznie łatwiej, gdyby tryb zajęć był nieprzerwany? Wówczas prościej byłoby mu organizować choćby życie prywatne z wyprzedzeniem i nie musiałby dostosowywać urlopu do przerw wakacyjnych. Wystarczy spojrzeć na amerykański system edukacji, aby uświadomić sobie, jak wysoce efektywna może być taka organizacja. W USA coraz większa liczba dzieci uczy się według całorocznego cyklu, który składa się z powtarzających się naprzemiennie 8 do 10 tygodni nauki oraz 3 do 5 tygodni wolnego. Program „The Knowledge is Power Program” (KIPP) wprowadzony do amerykańskich szkół pokazał, jak świetne rezultaty dają: zwiększenie liczby lekcji w ciągu dnia, szkoła letnia i szkółka niedzielna. Efekty okazały się zbawienne dla wielu uczniów, którzy przed wprowadzeniem tego systemu nie radzili sobie w szkole.

Amerykański model tak bardzo spodobał się w Wielkiej Brytanii, że i tam zaczęto go stopniowo wprowadzać. W Leeds i Manchesterze skrócono uczniom przerwę letnią i zastosowano nowy system podziału semestru na kilka tygodni, co zostało bardzo pozytywnie odebrane przez władze lokalne i samych uczniów.

Czemu wciąż na całym świecie nie wprowadzono trybu szkolnictwa dostosowanego do stylu życia współczesnych rodzin? Oczywiście, pewne zasady zostałyby niezmienione – jak na przykład dni wolne od szkoły w okresie egzaminów zaliczeniowych czy też w święta narodowe. Rodzice mieliby możliwość zorganizowania tańszego urlopu poza szczytem sezonu, a uczniowie zyskaliby na zdobywaniu i podtrzymywaniu wiedzy. Taki system może wydawać się dość radykalny, niemniej trzeba przyznać, że oparty jest na logicznych zasadach i mocnych argumentach. Zmiany byłyby adekwatne do aktualnych potrzeb uczniów oraz zapracowanych rodziców. Czy przyniosłyby pozytywny skutek również w Polsce?

Tekst powstał na podstawie felietonu Grega Martina, dyrektora Durand Academy w południowym Londynie.

Marika Kowalska / mnd

Proszę bardzo, niech przy okazji zniosą również tak straszliwą niedogodność dla pracodawców, jak urlopy dla pracowników. Przecież pracownik w trakcie dwutygodniowego urlopu rozleniwia się i trudniej jest mu po powrocie do pracy ogarnąć wszystkie obowiązki. Naukowcy udowodnili również, że urlop powoduje spadek ilorazu inteligencji u pracowników. Harujmy więc dla dobra narodu! Naród nam za to zapłaci...

To samo jest z dzieciakami w szkołach. Niech nie mają czegoś tak trywialnego, jak dzieciństwo. System edukacji zrobi z nich w końcu "ludzi myślących", więc nie można marnować na to ani chwili...

No taak, najlepiej w ogóle pozbyć się dzieci i posłać do szkoły bezrobotnych!
Przy kolejnym wydaniu ,,Angorki" bardzo chętnie zajrzę na stronę internetową-na pewno chociaż jedna osoba chaotycznie opisała cały ten kramik...
Żałosny jest mit, że dorośli sądzą, iż przez wolne uczniom wiedza ucieka z głowy wiedza. Dam tu przykład klas z mojej szkoły- wypoczęci chętniej zabieramy się za tak nudne zajęcia jak skala i tak monotonne wykłady jak te na muzyce.
Czyli chcąc teraz zdać do szkoły muzycznej, będę również musiała ślęczeć tam dłużej? Więcej lekcji tygodniowo? A gdzie odpoczynek dla nauczycieli? Bądź co bądź, to wolny weekend jest dla nich zbawieniem.
To nie uczeń jest zły, tylko nauczyciel, bo nauczyciel z powołania nauczy dziecko wszystkiego.

Rose, nauczyciele oficjalnie spędzają w pracy dziennie 2-5 godz. lekcyjnych. Co innego jest w prywatnej firmie... Pełen etat-8 h+nadgodziny, do tego pracodawcy chcą, aby ludzie pracowali po 16 h/dobę...